Sonnet 6

 

VI

Tôi đã yêu em. Tình yêu vẫn là (có lẽ

chỉ một cơn đau) khoan vào não của tôi.

Tất cả đã bay đi theo quỉ sứ hết rồi.

Tôi thử bắn vào mình nhưng thật khó

với vũ khí. Và sau đó: thái dương

run lên. Không vì run mà vì sự trầm ngâm

không giống của người trần! Rõ là quái quỉ!

Tôi đã yêu em trong vô vọng và rất mạnh mẽ

cầu cho em người khác – nhưng Chúa chẳng ban!

Bởi vì rằng, Ngài còn có biết bao nhiêu thứ

theo Parmenides** – không sáng tạo hai lần

cơn nóng trong máu, xương kêu lên răng rắc

để vôi răng trong miệng chảy ra vì khao khát

chạm vào “bức tượng” , tôi gạch xóa – môi hôn!

__________________

*Brodsky dựa theo tên gọi một bài thơ nổi tiếng của A. Puskin (Tôi đã yêu em) mà ở Việt Nam cũng rất nổi tiếng qua bản dịch “Tôi yêu em” của Thúy Toàn. Brodsky dựa theo một vài chi tiết của Puskin nhưng hoàn toàn viết theo cách của mình. Có thể nói tình yêu trong bài thơ của Puskin là một tình yêu cao thượng cả ở tình cảm cũng như lời cầu chúc, còn tình yêu trong bài thơ của Brodsky là một tình yêu bất hạnh mà theo tác giả “chỉ là cơn đau khoan vào não” làm cho tác giả chỉ muốn tự tử. Còn ở lời cầu chúc thì tác giả cũng dựa theo triết học của Parmenides, cho rằng trên đời sẽ không còn một tình yêu y hệt như thế nữa ở một người đàn ông nào khác. Có rất nhiều ý kiến tranh luận và so sánh hai bài thơ này nhưng hầu hết đều coi đây là “Hai bài thơ lớn” của thi ca Nga, một của “Mặt trời thi ca Nga”, một của nhà thơ lớn cuối cùng của “thế kỷ bạc”, người đoạt giải Nobel văn học năm 1987.

**Parmenides (thế kỷ V trước CN) – nhà triết học Hy Lạp cổ đại, người lập ra trường phái Aleatic. Trong tác phẩm thơ “Bàn về tự nhiên” ông giải thích rằng thực tại là đơn nhất, thay đổi không thể xảy ra, sự tồn tại là vĩnh viễn, đồng nhất, cần thiết và không thay đổi.

 

VI

Я вас любил. Любовь еще (возможно,

что просто боль) сверлит мои мозги.

Все разлетелось к черту на куски.

Я застрелиться пробовал, но сложно

с оружием. И далее: виски:

в который вдарить? Портила не дрожь, но

задумчивость. Черт! Все не по-людски!

Я вас любил так сильно, безнадежно,

как дай вам Бог другими — но не даст!

Он, будучи на многое горазд,

не сотворит — по Пармениду — дважды

сей жар в крови, ширококостный хруст,

чтоб пломбы в пасти плавились от жажды

коснуться — «бюст» зачеркиваю — уст!

1974